Περί Φιλοσοφίας & Ποίησης

02/03/17 by Γιώργος Ιωαννίδης

Με ποιο τρόπο άραγε συνδέεται η Φιλοσοφία με την Ποίηση όταν η πρώτη αφορά τον στοχασμό και η δεύτερη την διαίσθηση, λειτουργίες δηλαδή διαφορετικές και ενίοτε αντίθετες. Γκαίτε, Ρίλκε, Βαλερύ, Γέιτς, Κρόουλυ και τόσοι άλλοι ποιητές (και φιλόσοφοι συνάμα), ήταν περισσότερο σκαπανείς των ιδεών ή ιεροφάντες της γλώσσας;
Θαρρώ πως το περιεχόμενο της ίδιας της ποιητικής φύσης μας δίνει την απάντηση καθώς αποτελεί όχι τόσο (κοινότυπα μιλώντας) είδος φιλολογικό παρά τέχνη αγαλματοποιίας. Όπως ο σμιλευτής της πέτρας την πελεκίζει για να αφαιρέσει από πάνω της οποιαδήποτε περιττή ύλη ώστε να αναδυθεί η μορφή που θα αγαλλιάσει την ψυχή, όμοια ο φιλοτέχνης του λόγου, απομακρύνει όλες εκείνες τις λέξεις που δεν σχηματίζουν εκείνο ακριβώς που θέλει να ενσαρκώσει. Και στις δυο περιπτώσεις πρόκειται για την φανέρωση ενός αόρατου στοιχείου (μιας εικόνας ή μιας εμπειρίας) στο απέριττο και ορατό πεδίο της ύπαρξης. Και η υλοποίηση αυτή δεν συμβαίνει με τρόπο τυχαίο αλλά μεθοδικό αναδεικνύοντας μια ψυχή συγκροτημένη, νου ζυγισμένο ή έστω παραδομένο στων μουσών την μέθη, άνθρωπο στραμμένο δημιουργικά στα εσώτερα του, που όπως γνωρίζει πού πρέπει να τοποθετηθούν τα (κατάλληλα) σημεία και οι (ορθές) λέξεις, όμοια κατέχει την δομή της πνευματικής του υπόστασης (ή έστω σοβαρές ενδείξεις της).
Ως έτσι, η ποίηση προϋποθέτει μάλλον την φιλοσοφία, την εσωτερική ενατένιση για την αποζήτηση των αληθειών, που θα εξωτερικευτεί στη συνέχεια ως λόγος, λόγος ποιητικός, ποιητικός διότι (μετά)πλάθει το είναι του ανθρώπου στο άγαλμα των μεγαλύτερων αληθειών της ύπαρξης.
Μια ιδιαίτερη σχέση λοιπόν διαφαίνεται να χαρακτηρίζει την Φιλοσοφία με την Ποίηση, σχέση αλληλοσύνδεσης με την ποίηση να ποιεί ψυχή και την φιλοσοφία να άγει την ψυχή (αυτή) σε λόγο (έκφραση και σκοπό) της συμπαντικής Αλήθειας…