Γιατί τα Δέντρα είναι Ιερά;

16/11/13 by Γιώργος Ιωαννίδης

Ο συμβολισμός του Ιερού Δέντρου είναι εικόνα του κόσμου μας. Οι ρίζες του είναι βυθισμένες στον χθόνιο κόσμο όπου χάνονται μέσα στην άβυσσο του παρελθόντος και της μνήμης. Ο κορμός του ορθώνεται στο μεσοδιάστημα του παρόντος, ενώ οι φυλλωσιές του υψώνονται στο βάθος του έναστρου στερεώματος με τους καρπούς να σηματοδοτούν την υπόσχεση μιας καινούργιας αρχής.
Στις εσωτερικές παραδόσεις, ο άνθρωπος είναι μικρογραφία του Ιερού Δέντρου, με τα πόδια του να αντιστοιχούν στις ρίζες και το υπόλοιπο σώμα στον κορμό, τα κλαδιά, τα φύλλα και τους καρπούς.
Τι είναι όμως αυτό που κάνει ένα δέντρο ιερό; Η ίδια του η μορφολογία που το ξεχωρίζει από τα υπόλοιπα του είδους του ή μπορεί η σύνδεση του με κάποιο μύθο, μια ιστορία δηλαδή που διηγούμαστε, όχι ως ανάμνηση ενός περασμένου γεγονότος αλλά ως κατάλυση του παρόντος χρόνου και τόπου που αποφέρει την άμεση αναφορά σε μια υπεριστορική πραγματικότητα που νοηματοδοτεί τις εμπειριών των ανθρώπων.
Αν λοιπόν το δέντρο έχει συσχετιστεί τόσο συχνά στην παράδοση με το ιερό, είναι γιατί εκφράζει αισθητά το περιεχόμενο των μύθων που φέρνουν το επίγειο κόσμο σε επαφή με το άρρητο, το αιώνιο, εκείνο το μεγάλο Άλλο.
Το Ιερό Δέντρο είναι γεφύρι και πυλώνας επομένως, αυτό που ενώνει τις αντικριστές πλευρές όπως και αυτό που τις κρατά σ’ απόσταση. Γι’ αυτό τον λόγο το κόψιμο ενός δέντρου θεωρούνταν από πάντα πράξη επίφοβη αν όχι ανίερη – διότι η υλοτομία αποκόπτει τους δεσμούς ανάμεσα στους κόσμους, τον λεπτοφυή του ουρανού με το χωμάτινο είδωλο του. Μαζί όμως, ανακόπτει και την ελπίδα της επιστροφής, διότι αν είναι στην φύση του ανθρώπου το αίσθημα της ετερότητας, τότε στην ωρίμανση του σπόρου και την υπερπήδηση των εμποδίων κατά την πορεία ανάπτυξης του, διαβάζει το άτομο την δική του έμφυτη ροπή για ανέλιξη και μέθεξη με το αδιαφοροποίητο.
Στην εικόνα του σπόρου ενός δέντρου ο άνθρωπος μπορεί και αναγνωρίζει την δική του εσωτερική σπίθα για την εκδήλωση και πραγμάτωση του αληθινού του Εαυτού. Και αυτή είναι ίσως η πιο βαθιά αλήθεια που διηγούνται οι μύθοι της ανθρωπότητας, όπως και η πραγματική αιτία που κάνει τα δέντρα ιερά.