Οι Ομάδες Ghost Hunting στην Ελλάδα – Τα Προβλήματα και η Φιλοσοφία της ΠεριΘανάτιας Έρευνας

13/12/11 by

Είναι καιρός τώρα που παρατηρώ μια στροφή του ενδιαφέροντος στα αινίγματα της μεταθανάτιας ζωής. Όπως έχω γράψει και παλαιότερα, πιστεύω πως με το πέρας του 2012 και το τέλος του «μεγαλύτερου» μυστηρίου της εποχής μας, η κοινή γνώμη θα στραφεί με περίσσιο ενδιαφέρον στα πραγματικά μεγάλα μυστήρια του αιώνα: το εξωγήινο ζήτημα και το πρόβλημα του θανάτου.
Βέβαια, για να είμαι ειλικρινής, το ενδιαφέρον που παρατηρείται σήμερα όσον αφορά τις μεταθανάτιες εμπειρίες δεν βασίζεται σε κάποια νέα ριζοσπαστική ανακάλυψη, αλλά στο τηλεοπτικό κύμα του ghost hunting που αργά μα σταθερά αγγίζει και το ελληνικό κοινό.
Έτσι, μπορεί η Ελληνική τηλεόραση να έχει προβάλλει ελάχιστες από τις δεκάδες paranormal εκπομπές του εξωτερικού, η ελεύθερη (βλ. πειρατική) διακίνηση των εκπομπών αυτών όμως, έχουν κερδίσει το ενδιαφέρον της νέας γενιάς που είναι περισσότερο εξοικειωμένη με το internet.
Κάπως έτσι λοιπόν, τα τελευταία χρόνια έχουν εμφανιστεί και στην χώρα μας πολλές ομάδες που προσπαθούν να απαθανατίσουν σε κάμερες και κασετόφωνα, τις σκιές και τους ψιθύρους των εκλειπόντων. Από αυτές, δυο κατόρθωσαν να αφήσουν στο διαδίκτυο κάποιο αξιόλογο υλικό. Αναφέρομαι φυσικά στην Alpha Research Team του Αλκιβιάδη Αϊβάζη (με την οποία είχα την χαρά να συνεργαστώ σε μια τουλάχιστον έρευνα εδώ στην Θεσσαλονίκη) και την εξαιρετικά δραστήρια W Researching του Θανάση Αυγίκου (με τον οποίο συνεργαζόμαστε αυτή την περίοδο πάνω στην παραγωγή ενός ντοκιμαντέρ για ένα από τους πιο στοιχειωμένους τόπους της Ελλάδας).
Πέρα από αυτές τις προσπάθειες όμως, από τον ψηφιακό κόσμο έχουν περάσει και άλλες κινήσεις μικρών-μεγάλων ομάδων που βρίσκουν στέγη στα κοινωνικά δίκτυα όπως το Facebook, αλλά έχουν μικρή διάρκεια ζωής ή εύρος δραστηριότητας. Γιατί; Υπάρχουν πολλοί λόγοι γι’ αυτό…

Ένας από τους βασικότερους είναι η ηλικία και ως εκ τούτου η ανώριμη αντιμετώπιση του θέματος. Βλέπετε, τις περισσότερες φορές, οι επίδοξοι ερευνητές είναι ανήλικοι που εντυπωσιάζονται από τα θεαματικά ψυχικά και κινητικά φαινόμενα που παρακολουθούν στα αγγλόφωνα ghost hunting με αποτέλεσμα να θέλουν να μιμηθούν αυτή την συναρπαστική περιπέτεια. Αυτό από μόνο του δεν είναι κακό. Το δυσάρεστο στην όλη υπόθεση είναι πως οι περισσότερες από αυτές τις προσπάθειες δεν έχουν επιστημονικό κίνητρο (και μεθοδολογία) παρά επιδιώκουν την τέρψη της προσωπικής περιέργειας…
Ξανά οφείλω να τονίσω πως κάτι τέτοιο δεν είναι άσχημο. Είναι μεγάλο λάθος όμως το να ταυτίζουμε ορισμένα 24ωρα διαμονής σε ένα εγκαταλελειμμένο σπίτι με μηχανήματα που μόλις και ξέρουμε πως λειτουργούν και τι μετράνε, ως επιστημονική έρευνα που μπορεί να προσφέρει σαφή και ασφαλή πορίσματα.
Και νομίζω πως αυτό γίνεται ξεκάθαρο στην περίπτωση των EVP που αντικειμενικά αποτελούν ένα μυστήριο. Όπως ακριβώς συμβαίνει με κάθε τι το ασαφές όμως, η ανθρώπινη ψυχολογία προβάλει σ’ αυτά, αυτό ακριβώς που επιθυμεί το ίδιο το άτομο, αλλοιώνοντας έτσι συχνά το ίδιο το συμπέρασμα. Είναι αυτό επιστήμη; Ασφαλώς όχι! Γι’ αυτό επιμένω πως οι ομάδες αυτές οφείλουν να είναι αυστηρές στα κριτήρια τους, απαιτητικές στην ποιότητα συλλογής των δεδομένων τους, και να επιδιώκουν την ελεγχόμενη επαλήθευση των πειραμάτων τους.
Τα βιαστικά συμπεράσματα πηγάζουν συνήθως από προκαθορισμένες απόψεις. Πρέπει να καταλάβουμε πως κάθε δυσεξήγητο τρίξιμο και φασματική αντανάκλαση δεν αποτελεί αναγκαστικά ένδειξη μιας κάποιας παραφυσικης δραστηριότητας, αλλά απόδειξη ενός… στοιχειωμένου μυαλού!
Εύλογα πολλοί θα πούνε εδώ πως ο ερασιτεχνισμός των ομάδων αυτών οφείλεται στην έλλειψη εμπειρίας και κατάλληλου εξοπλισμού. Πράγματι! Για να αποκτήσεις εμπειρία πρέπει να κάνεις λάθη, και κανείς δεν είναι αλάνθαστος. Όσον αφορά όμως τον εξοπλισμό, τα μηχανήματα που χρησιμοποιούνται ήδη στις αγγλόφωνες εκπομπές ghost hunting δεν είναι ειδικές κατασκευές, εκτός από μια ή δυο περιπτώσεις των οποίων όμως το αποτέλεσμα είναι πέρα ως πέρα αμφισβητήσιμο (βλ. Ovilus).
Σε γενικές γραμμές λοιπόν, μια βόλτα στο κοντινό πολυκατάστημα μπορεί να μας εξοπλίσει πλήρως. Το πραγματικό ερώτημα εδώ, έγκειται στο γεγονός αν όντως οι συσκευές αυτές μετράνε κάτι που έχει παραφυσική προέλευση. Διότι αν δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο, τότε απλά μας εντυπωσιάζει η άγνοια του χειρισμού τους!
Υπό αυτές τις συνθήκες λοιπόν, το ghost hunting μετατρέπετε σε μια techno seance, και οι ερευνητές αυτοί σε ένα μεταμοντέρνο είδος πνευματιστών! Ίσως η μόνη διαφορά με το κίνημα του 19ου αιώνα, είναι πως δεν έχει αποκτήσει (ακόμη;) θεολογικές διαστάσεις. Ίσως να φταίει η επιστημολάγνα κοινωνία μας… αν όμως είναι έτσι, τότε εύκολα θα μπορούσαμε να πούμε πως το ghost hunting είναι (εκτός των άλλων) μια αντίδραση στην αθεϊστική επιστημοκρατία της εποχής μας.

Κλείνοντας, θα ήθελα να σταθώ σε δυο ακόμη σημεία – καταρχήν, είμαι βέβαιος πως αυτή την στιγμή υπάρχουν πολλοί περισσότεροι που οργανωμένα και έξω από τις ιντερνετικές κοινότητες, προσπαθούν να βρούνε απαντήσεις στα μυστήρια του θανάτου. Ο τομέας αυτός με ενδιαφέρει εξαιρετικά, γι’ αυτό και θα παρακαλούσα να έρθει σε επαφή μαζί μου οποιαδήποτε τέτοια ομάδα.
Το δεύτερο που θα ήθελα να σημειώσω, είναι ένας ακόμη λόγος για τον οποίο το ghost hunting έχει κερδίσει την προσοχή των ξένων αλλά την (μερική) αδιαφορία των Ελλήνων, που δεν είναι άλλος από την αγάπη της ιστορίας! Μπορεί να μην γίνεται εύκολα αντιληπτό, αλλά το ghost hunting είναι ένα ζωντάνεμα του παρελθόντος, μια προσπάθεια εξερεύνησης και γνωριμίας με την ιστορία και τους προγόνους μας. Ο μέσος Αμερικάνος (βλ. Ghost Hunters, Ghost Adventures, Ghost Lab κ.α.) διψάει να αποκτήσει ιστορία και γι’ αυτό βουτάει με λαχτάρα στα σπίτια που φιλοξενούσαν τους παππούδες του. Από την άλλη, οι Άγγλοι (βλ. Most Haunted) κυριολεκτικά λατρεύουν την ιστορία τους, και ως εκ τούτου κάθε στιγμή του παρελθόντος είναι ζωντανή (μεταφορικά και κυριολεκτικά) σε κάθε γωνιά και σημείο της χώρας τους.
Όσον αφορά τους Έλληνες όμως, που έχουμε την πιο μεγάλη ιστορία από όλους… περιέργως τείνουμε να την αγνοούμε, να εξοστρακίζουμε το παρελθόν μας και να το δαιμονοποιούμε. Ίσως γι’ αυτό να μην άνθισε ακόμα το ghost hunting στην Ελλάδα. Αν κρίνω όμως από τα πρώτα βήματα ορισμένων, ίσως ακόμη και αυτό να αλλάξει κάποτε…

Related Posts

Tags

Share This

1 Comment

  1. Μάριος ο Εσωτεριστής

    Αν και δεν είμαι βέβαιος γι’ αυτό που θα πω, νομίζω πως ένα μέρος των “paranormal απόψεων” στη γενιά μας υπαρχουν και λόγω των διάφορων φόρουμ ή ιστοσελίδων, αλλά και μερικές φορές λόγω περιοδικών εκδόσεων όπως το mystery.
    Έτσι το Ghost Hunting, πιστεύω, προέρχεται πλέον και από μια “ψυχολογική θετική ώθηση” για έρευνα, μια ώθηση που πριν ίσως δεν υπήρχε-με εξαίρεση ίσως την “Εποχή Τανάγρα”.