Τι Είναι Φαντασία;
Η φαντασία είναι ίσως το δεύτερο πιο σημαντικό εργαλείο στην πρακτική μαγεία. Είναι όμως και αναπόσπαστο κομμάτι του ανθρώπου – ίσως ακόμη, αυτό ακριβώς που μας διακρίνει από όλα τα είδη ζωής σ’ αυτό τον πλανήτη.
Διαβάζοντας λοιπόν χθες βράδυ λίγο από το βιβλίο του γάλλου φιλόσοφου και στοχαστή της ψυχανάλυσης Gaston Bachelard Το Νερό και τα Όνειρα: Δοκίμιο Πάνω στην Φαντασία της Ύλης (2007), ξεχώρισα ένα υπέροχο απόσπασμα που βρίθει από μαγικές και τρανσχιουμανιστικές προεκτάσεις…
Θέλοντας λοιπόν να μοιραστώ μαζί σας αυτό τον συλλογισμό, σας τον μεταφέρω ακριβώς όπως υπάρχει στις σελίδες του βιβλίου…
«Η φαντασία δεν είναι, όπως η ετυμολογία αφήνει να εννοηθεί, η ικανότητα σχηματισμού εικόνων της πραγματικότητας. Είναι η ικανότητα σχηματισμού εικόνων που ξεπερνάνε την πραγματικότητα, που τραγουδούν την πραγματικότητα.
Είναι μια ικανότητα «υπερανθρωπότητας». Ένας άνθρωπος είναι άνθρωπος στο μέτρο που είναι υπεράνθρωπος. Πρέπει να προσδιορίζουμε έναν άνθρωπο από το σύνολο των τάσεων που τον ωθούν να ξεπεράσει την ανθρώπινη φύση.
Μια ψυχολογία του ενεργοποιημένου νου γίνεται αυτόματα η ψυχολογία ενός μοναδικού νου… Η φαντασία πλάθει κάτι παραπάνω από αντικείμενα και δράματα, πλάθει καινούρια ζωή, πλάθει καινούριο νου».
Θέλοντας λοιπόν να μοιραστώ μαζί σας αυτό τον συλλογισμό, σας τον μεταφέρω ακριβώς όπως υπάρχει στις σελίδες του βιβλίου…
«Η φαντασία δεν είναι, όπως η ετυμολογία αφήνει να εννοηθεί, η ικανότητα σχηματισμού εικόνων της πραγματικότητας. Είναι η ικανότητα σχηματισμού εικόνων που ξεπερνάνε την πραγματικότητα, που τραγουδούν την πραγματικότητα.
Είναι μια ικανότητα «υπερανθρωπότητας». Ένας άνθρωπος είναι άνθρωπος στο μέτρο που είναι υπεράνθρωπος. Πρέπει να προσδιορίζουμε έναν άνθρωπο από το σύνολο των τάσεων που τον ωθούν να ξεπεράσει την ανθρώπινη φύση.
Μια ψυχολογία του ενεργοποιημένου νου γίνεται αυτόματα η ψυχολογία ενός μοναδικού νου… Η φαντασία πλάθει κάτι παραπάνω από αντικείμενα και δράματα, πλάθει καινούρια ζωή, πλάθει καινούριο νου».
Related Posts
Tags
Share This
Όπως συμβαίνει πάντα, στο FaceBook γίνονται οι περισσότερες συζητήσεις των θεμάτων που ανοίγω εδώ. Μονάχα που αυτή την φορά η κουβέντα μας ήταν εξαιρετική ενδιαφέρουσα γι’ αυτό και την μεταφέρω εδώ ώστε να αντέξει στον χρόνο:
Μέρος 1
Dimitris Thanasoulas
Egw, pantws, monon YPan8rwpoys blepw!
George Ioannidis
Η μετριότητα είναι η εύκολη οδός. Δεν χρειάζεται κόπος! Αυτός που ξεχωρίζει είναι αυτός που πραγματοποιεί τα όνειρα του. Προτού κρίνουμε τους άλλους όμως, οφείλουμε να εργαστούμε με τον εαυτό μας… αν οι άλλοι επομένως είναι «ΥπάνΘρωποι» αυτό δεν σημαίνει πως πρέπει να είμαστε και εμείς!
Kuriakos Dante Delez
Ta sunora ths fantasias apo thn pragmatikothta einai toso lepta oso einai kai tou fwtos me th skia. Aneta pernas. O Yperan8rwpos omws einai allo. O ka8enas einai ena Yperan8rwpos. Me tis prakseis pou kanei ka8hmerina kai tis epiloges. Den einai oi dunameis pou se kanoun Yperan8rwpo. Apopsh mou panw se auto.
George Ioannidis
Συμφωνώ Κυριάκο, έχουμε συνηθίσει να ταυτίζουμε τους ΥπερΑνθρώπους με την χάρτινη version των comics. Ακόμη και εκεί όμως, οι «υπερ-δυνάμεις» είναι κατά βάση συμβολικές! Συχνά έχουν τοτεμικό χαρακτήρα όπως για παράδειγμα η σχέση του Batman με τις νυχτερίδες.
Sasha Non Serviat
Θα συμφωνήσω με τον Κυριάκο… οι δυνάμεις στις οποίες αναφέρεσαι στο post σου ουσιαστικά υπάρχουν σε όλους σε λανθάνουσα κατάσταση. Θέμα έχει ποιοι μπορούν να ξεπεράσουν τη "λήθη," να ενώσουν σώμα-ψυχή-πνεύμα ώστε να τα θέσουν σε συνειδητή λειτουργία, και με την έννοια του Μυημένου (Adept) καθίσταται "υπεράνθρωπος". Αυτό όμως γίνεται μέσα από σκληρή εσωτερική δουλειά… όπως στην Αλχημεία υπάρχει "the dry way" & "the wet way… ο σύντομος δρόμος έχει τις συνέπειές του…
Μέρος 2
Dimitris Thanasoulas
Epeidh, akribws, oi megales allages proerxontai ek twn endon–kai, synepws, de mporoyn na apotelesoyn, aparaithtws, antikeimeno e3wterikhs parathrhshs apo "myhmenoys" kai mh,–einai akyro na bgazoyme symperasmata gia to an o ypofainomenos prospa8ei na aytobeltiw8ei ;h oxi. Tygxanei na exw asxolh8ei arketa me th Metafysikh (ektos apo th Logotexnia … See Morekai th Glwssologia, sthn opoia exw Didaktoriko). Allwste, exw metafrasei to en logw biblio toy Giannh Spyropoyloy sta Agglika kai gnwrizw, an mh ti allo, to 8ema, opws kai thn perirreoysa atmosfaira se aytoys toys kykloys. De mporw omws na akoyw 8ewries peri "eswterikhs doyleias" kai "Yperan8rwpwn," se mia epoxh malista opoy ola exoyn katarrif8ei. Poios einai o Yperan8rwpos? Aytos poy diabazei biblia kai ginetai 8amwnas diale3ewn mystikstikwn kyklwn ;h aytos poy de lygizei mprosta stis anti3oothtes ths zwhs (ki aytes den einai mono ylikes, alla kai synais8hmatikes, psyxikes klp). Poios mporei na pistopoihsei to poso prospa8ei kaneis? Oyte symfwnw me thn ennoia twn myhmenwn kai twn mh. H gnwsh, otan ereidetai kapoy, einai anoikth se oloys. Apokei kai pera, o ka8enas me tis dynatothtes toy tis pneymatikes, mporei na bgalei ta symperasmata toy. Den einai anagkh na anhkoyme se "stoes" ;h se syllogoys "pneymatikoys," gia na doyme to "fws." Eyxaristw. Dimitris Thanasoulas PhD
George Ioannidis
Προς αποφυγή παρεξήγησης, το σχόλιο μου δεν ήταν επικριτικό προς το πρόσωπο σας! Αντιθέτως, η κοινωνική ευαισθησία μαρτυρά έναν άνθρωπο ανοιχτό και ευαίσθητο. Το comment… See More μου ήταν ένα γενικότερο σχόλιο… όσον αφορά τους μύστες: συμφωνώ πως παρατηρείτε συχνά μια ελιτιστική στάση. Συχνά δε πίσω από τις μάσκες της πνευματικότητας κρύβετε ένας καλοταϊσμένος ναρκισσισμός – μην ξεχνάμε άλλωστε πως οι περισσότεροι που οδηγούνται σε εσωτερικά μονοπάτια έρχονται σε πιο στενή επαφή με τον εγωισμό τους, όμως αυτό είναι ένα στάδιο δοκιμασίας στο οποίο ο δόκιμος θα πρέπει να περάσει άμα θέλει να «ανέλθει» πνευματικά.
Δεν συμφωνώ πως οι μεγάλες αλλαγές έρχονται μόνο εκ των έσω: συχνά απαιτούνται και απρόβλεπτοι εξωτερικοί παράγοντες που θα ταρακουνήσουν την βόλεψη μας. Ο επαναπροσδιορισμός ταυτότητας βέβαια είναι μια εσωτερική εργασία, αλλά το εξωτερικό περιβάλλον παίζει σημαντικό ρόλο.
Τέλος, δεν συμφωνώ πως όλα έχουν καταρριφθεί!! Αν ίσχυε αυτό τότε θα ζούσαμε σε μια ισοπεδωτική κοινωνία όταν ακόμη και αυτή την στιγμή μέσα στα FB εξασκούμε την δύναμη της ελευθερίας του λόγου, του στοχασμού και τις πράξεις. Ασφαλώς και υπάρχουν περιορισμοί, αλλά πάντα θα υπάρχουν με κάποια μορφή. Η Χρυσή Εποχή είναι απλά ένα αρχέτυπο, όχι μια ιστορική στιγμή της ανθρωπότητας, και ως εκ τούτου, υπεράνθρωπος είναι (εκτός των άλλων) αυτός που βαδίζει το μονοπάτι με το βλέμμα στραμμένο σ’ αυτό το πυρηνικό αρχέτυπο!
Μέρος 3
Sasha Non Serviat
Για να συμφωνεί κανείς ή όχι με μια έννοια, και για να αναπτύξει επιχειρήματα για να την καταρρίψει, πρέπει πρώτα να την κατέχει. Φυσικά και δεν είναι ανάγκη σώνει και καλά να ανήκουμε σε κάποια οργάνωση, αλλά αυτό δεν αναιρεί την ανάγκη για σοβαρή εσωτερική δουλειά βασισμένη σε άρτια, αμερόληπτη και τεκμηριωμένη "εξωτερική" γνώση. Όσο για το ποιό… See Moreς είναι ο υπεράνθρωπος, μόνο τη δική μου άποψη μπορώ να παραθέσω, κι ελπίζω πως ο Γιώργος θα συμβάλλει καθώς ο ίδιος ανέπτυξε το αρχικό θέμα, αλλά εν τω προκειμένω μιλούσαμε για την ικανότητα αφύπνισης λανθανόντων ικανοτήτων/δυνάμεων για τις οποίες κάνουν λόγο παραδόσεις 2500+ χρόνων αλλά και η σύγχρονη επιστήμη. Ας μην είμαστε τόσο αλαζόνες (βάζω και τον εαυτό μου μέσα) ώστε να πιστεύουμε πως μπορούμε να τις αγνοήσουμε τελείως.To Dare, to know, to will, to be silent και ο νοόν νοείτω….
Sasha Non Serviat
Ουπς Γιώργο ταυτόχρονα μου φαίνεται οτι "ποστάραμε" και μου διέφυγε το παραπάνω σχόλιό σου. Δεν έχω κάτι να προσθέσω προς το παρόν – το κάλυψες απόλυτα ότι το "σύνδρομο του Μεσσία" είναι σύνηθες φαινόμενο σε κύκλους που ασχολούνται μετον εσωτερισμό και μοιραία οδηγεί σε ελιτιστικά φαινόμενα… όμως αυτό δεν σημαίνει ότι, όπως λέμε στα Αγγλικά, "we… See More should throw the baby out with the bathwater" – δηλ. να απορρίψουμε τις παραδόσεις γιατί (κάποιοι) άνθρωποι τις αντιμετωπίζουν με λάθος τρόπο. Επιπλέον, η μεγαλύτερη χρησιμότητα αυτού του φαινομένου είναι πράγματι η αξία του ως δοκιμασία…
Μέρος 4
Philip Aivazis
Ο Philip μόλις είδε την ωραία σας κουβέντα, έχει ετοιμάσει καφέ και κάθεται να μοιραστεί μερικές σκέψεις μαζί σας. Λένε πως το να μιλά κανείς για τον εαυτό του στο τρίτο πρόσωπο είναι σημάδι νοητικής αστάθειας, αλλά ας μην πτοούμαστε. Αυτό που μου κάνει εντύπωση στο σχόλιο του Blanchard… See More για τη φαντασία είναι ότι τη βλέπει σαν μια ικανότητα που μπορεί να προσφέρει μια πιο ευρεία εικόνα για την πραγματικότητα, παρά σαν απόδραση από αυτή. Νομίζω ότι κάτι αντίστοιχο κάνανε και οι σουρεαλιστές με τη χρησιμοποίηση της αυτόματης γραφής και του συμβολισμού των ονείρων ως μέσα έμπνευσης και δημιουργίας. Είδαν και περιέγραψαν μια πραγματικότητα πιο ζωντανή και πιο αυθεντική από αυτή στην οποία "κυλάει" ο καθημερινός άνθρωπος. Θεωρώ όμως ότι για να μπορεί να επιτελεί μια τέτοια λειτουργία η Φαντασία πρέπει πρώτα να παραμεριστεί η λειτουργία του "μηχανιστικού" νου με τους αυτοματισμούς και τα habitual patterns που μας καταδυναστεύουν, αλλιώς όλη της η ενέργεια αναλώνεται σε ένα αδιάλειπτο νοητικό θόρυβο από συνειρμούς που ανατροφοδοτούν τα άγχη και τις φοβίες μας. Όταν συμβεί αυτή η κάθαρση τότε μπορεί ο μαγικός καθρέφτης της Φαντασίας να αντανακλά πιο βαθιές αλήθειες για μας και τον κόσμο γύρω μας και τότε είναι που μπορεί να αρχίσει μια μυητική διαδικασία εσωτερικής μεταμόρφωσης του ανθρώπου σε Υπεράνθρωπο.
George Ioannidis
Πιστεύω πως η προϋπόθεση που αναφέρεις μας οδηγεί στην έκσταση και τον μυστικισμό! Πολύ ενδιαφέρον παρατήρηση…
Sasha Non Serviat
Γι'αυτό και ο Corbin κάνει τον διαχωρισμό της "ενεργής" φαντασίας σε αντίθεση με την φαντασία που οδηγεί στην φαντασιοπληξία… αν και πρώτος τον έκανε ο Αριστοτέλης…
George Ioannidis
Η προσκόλληση στο φαντασιακό άλλωστε είναι μια νευρωτική κατάσταση! Πόσο δε όταν τα όρια σπάνε ανάμεσα στο εξωγενές και το ενδογενές. Τότε μιλάμε για πλήρη κατάρρευση της προσωπικότητας. Το θέμα της δημιουργικής φαντασίας απασχόλησε σοβαρά και τον Γιούνγκ!
Μέρος 5
Philip Aivazis
Μια δευτερεύουσα παρατήρηση σχετικά με τον ελιτισμό και την έπαρση στους εσωτερικούς χώρους.Νομίζω πως μπορεί να εκδηλωθεί με δύο τρόπους:α)Όταν οι μυημένοι "τρομπάρουνε" και δεν ασχολούνται καθόλου με το Μέγα Έργο, οπότε και προσπαθούν να καλύψουν την "τρόμπα" πίσω από μεγαλόστομες δηλώσεις,β)όταν κανείς είναι πολύ κοντά στο να επιτύχει στο Μέγα Έ… See Moreργο, οπότε και η εκδήλωση του Ανώτερου Εαυτού συνοδεύεται ή προλογίζεται από τη διόγκωση του Εγώ. Σε αυτή την περίπτωση ο Μύστης πρέπει να περάσει μέσα από μια τέτοια περίοδο "ύβρεως" μέχρι να σταθεροποιηθεί στη νέα κατάσταση. Πως ορίζουμε όμως τον μυημένο και το μύστη;Είμαι σίγουρος ότι σε διαφορετικά εσωτερικά ρεύματα θα δίνονται διαφορετικοί ορισμοί. Προσωπικά βρίσκω χρήσιμους τους εξής ορισμούς: μυημένος είναι αυτός που έχει ξεκινήσει (initiate) τη διαδικασία της πνευματικής πειθαρχίας και εσωτερικής μεταμόρφωσης ενώ ο Μύστης (Adeptus) είναι αυτός που έχει ολοκληρώσει την "ένωση με τον Ανώτερο Εαυτό". Η φράση εντός εισαγωγικών τόσο γιατί η εμπειρία της δύσκολα μπαίνει σε λέξεις όσο και γιατί ορίζεται διαφορετικά σε διαφορετικές παραδόσεις. Υπό αυτό το πρίσμα ο όποιος μυημένος, εντός ή εκτός μυητικών οργανισμών, δεν έχει λόγο να περηφανεύεται για την ιδιότητα του για τον ίδιο λόγο που ένας φοιτητής δεν πρέπει να διεκδικεί το σεβασμό που απολαμβάνουν οι καθηγητές του. Άλλωστε το μόνο που κάνει είναι να "πήζει" στο διάβασμα (και θα με ενδιέφερε να μάθω τι είναι στην ψυχολογική αλχημεία η πήξη). Το "πήξιμο" του μυημένου φυσικά δεν έχει να κάνει ούτε με βιβλία ούτε με συγκεντρώσεις ατόμων, αλλά με τις πνευματικές πειθαρχίες στις οποίες υποβάλλεται των οποίων το αποτέλεσμα θα πρέπει να εκδηλωθεί στην ίδια του την καθημερινότητα εκεί που δεν μπορεί να φορά ούτε τα διάσημά του,ούτε το μανδύα του,ούτε τους τίτλους του. Έτσι όμως ο Υπεράνθρωπος γίνεται από φαντασία πραγματικότητα. Όταν ξεκινάει κανείς αδύναμος, πάει να κρυφτεί στα Μυστήρια και τελικά αναγκάζεται να αντιμετωπίσει αυτό από το οποίο έτρεχε να κρυφτεί.
Sasha Non Serviat
Όπως λέει και ο Joseph Campbell, το σημάδι ενός πραγματικού Διδασκάλου (βλ. Μύστη) είναι ότανέχει δει τον "άλλο" κόσμο κι όμως καταφέρνει και ζει, λειτουργεί και κινείται ισορροπημένα ανάμεσα σ'αυτόν και την μπανάλ καθημερινότητα…