Η Μορφοπλαστική Δύναμη της Φαντασίας

27/12/12 by Γιώργος Ιωαννίδης

Το συχνότερο επιχείρημα που ακούω κάθε φορά που η κουβέντα στρέφεται στο Παράξενο είναι πως όλα αυτά είναι φαντασίες, και πως είναι εντελώς μάταιο (αν όχι γελοίο) να διαβάζει κανείς γι’ αυτά!
Δυστυχώς, και για κάποιο περίεργο λόγο, ο κόσμος υποτιμά τη φαντασία. Ίσως γιατί στη σκέψη των πολλών, φαντασία και ονειροπόληση είναι το ίδιο πράγμα, μια ανέφικτη δηλαδή ψευδαίσθηση του μυαλού. Πόσο λάθος, όμως, είναι αυτός ο τρόπος ερμηνείας…
Η φαντασία διευρύνει τους ορίζοντες του μυαλού – δεν είναι χάσιμο χρόνου! Αρκεί κανείς να την χειριστεί κατάλληλα, και τότε μπορεί να πετύχει εκπληκτικά πράγματα.
Η δύναμη της φαντασίας, βλέπετε, η ικανότητα της αφηρημένης σκέψης, όχι απλά μας διακρίνει από τα ζώα, αλλά είναι και ένα από τα μεγαλύτερα προτερήματα του ανθρώπου. Και αυτό γιατί κάθε μας πράξη είναι μια ενσαρκωμένη σκέψη, που στο πρώιμό της στάδιο αποτελούσε υλικό της φαντασίας. Είμαστε με λίγα λόγια αυτό που φανταζόμαστε…
Τι συμβαίνει, λοιπόν, όταν ο νους του ανθρώπου είναι θολός και η φαντασία του στοιχειώνεται από τέρατα; Αν ο εξωτερικός κόσμος δεν είναι παρά ένα ερμητικό καθρέφτισμα του εσωτερικού, τότε η κόλαση της καθημερινότητας δεν είναι παρά μια προβολή της εσωτερικής μας άγνοιας, της άγνοιας που γεννά κτήνη και φόβο.
Γι’ αυτό είναι σημαντικό να γνωρίζουμε τη φύση του νου και να κατέχουμε την αλήθεια για το ποιοι είμαστε. Γιατί αυτός που γνωρίζει, πράττει αγαθά. Όλα τα άλλα είναι -απλά και κυριολεκτικά- μαύρη μαγεία!
Πέρα όμως από το μεγάλο θέμα της φαντασίας, τι γίνεται με τα ίδια τα έντυπα που είναι εξολοκλήρου αφιερωμένα στην Εναλλακτική Αναζήτηση; Αλήθεια, σκέφτηκες ποτέ τι είναι αυτό που σε κάνει να διαβάζεις ένα περιοδικό του Παράξενου σαν το mystery;
Αρκετοί πιστεύω θα αποδώσουν την ευθύνη στην περιέργεια, άλλοι στην εσωτερική δίψα για μάθηση, πιστεύω όμως πως οι περισσότεροι το κάνουν γιατί θέλουν να ταξιδέψουν στο Άλλο!
Πόσοι από εμάς δεν ευχήθηκαν να ήταν στην θέση της Αλίκης όταν βρήκε τη λαγουδότρυπα, ή της Λούση όταν ανακάλυψε τη ντουλάπα που την οδήγησε στην Νάρνια.
Προσέξατε ποτέ πως σχεδόν πάντα στις ιστορίες μαγικής μετάβασης ο πρωταγωνιστής είναι κάποιο παιδί που βρίσκει μια ρωγμή στην κανονικότητα; Γιατί να πρόκειται για παιδί; Διότι οι παραμυθάδες θέλουν να δώσουν έμφαση στην μορφοπλαστική δύναμη της φαντασίας που απολαμβάνουν τα παιδιά.
Αυτό σημαίνει πως, αν υπάρχει κάτι που πραγματικά μπορεί να κερδίσει κανείς μέσα από την ενασχόλησή του με το διαφορετικό (όπως είναι τα εναλλακτικά θέματα που φιλοξενούμε στο mystery), δεν είναι το ταξίδι στο Άλλο, αλλά η ελευθερία εδώ και τώρα!
Τι θέλω να πω με όλα αυτά; Προσέξτε…
O ορισμός της Εναλλακτικής Αναζήτησης (και το περιοδικό μας είναι πλήρως αφιερωμένο σ’ αυτόν τον τομέα) είναι η διαφορετική ματιά σ’ αυτό που ορίζουμε Πραγματικό. Το μυστικό, όμως, της υγιούς ενασχόλησης με αυτά τα ζητήματα έγκειται στην ισορροπία.
Για παράδειγμα, μπορεί κάποιος να χρησιμοποιήσει το Εναλλακτικό για να ξεφύγει από αυτόν το γκρίζο κόσμο σε ένα άλλο, πιο… χρωματιστό. Αλλά μια τέτοια φυγή δεν θα αποτελούσε μια ακόμη παγίδα, με καινούργιους περιορισμούς και προβλήματα;
Το θέμα, επομένως, δεν είναι να βρούμε μια ακόμη έξοδο διαφυγής, αλλά να εμπλουτίσουμε τον κόσμο που ζούμε με στοιχεία που συναντούμε στο Εναλλακτικό!
Ή, για να το θέσω πιο ορθά: αν το Εναλλακτικό αποδεικνύει τη σχετικότητα των παγιωμένων μας απόψεων και δογμάτων, θα πρέπει να το χρησιμοποιήσουμε για να βλέπουμε πιο καθαρά την εδώ και τώρα πραγματικότητα και όχι μονάχα άλλους, φανταστικούς κόσμους.
Τότε η σχέση μας με το Εναλλακτικό παύει να είναι παθητική. Δεν θα είμαστε απλά θεατές μιας ψευδαισθησιακής φαντασμαγορείας, αλλά σκεπτόμενοι άνθρωποι με ανοιχτούς ορίζοντες και με μια πιο θετική στάση απέναντι στο σύμπαν που κατοικούμε.
Ο κόσμος, βλέπετε, είναι ήδη μαγικός – απλά έχουμε ξεχάσει να αναπνέουμε και να κολυμπάμε στις ελευθερίες που μας προσφέρει…