Το Μυστήριο του Ακέφαλου Αγγέλου

22/04/12 by Γιώργος Ιωαννίδης

Το 1915, και εντελώς τυχαία, ανακαλύφτηκε στην περιοχή Porta Maggiore στην Ρώμη, ένα από τα πιο παράξενα κτίρια του κόσμου – μια υπόγεια τρίκλητη βασιλική χτισμένη από τους Νεοπυθαγόρειους του 1ου αιώνα, ως χώρος συνάθροισης και μυήσεων.
Σήμερα κανείς δεν επιτρέπετε να επισκεφτεί το μέρος που παραμένει σφραγισμένο από την αρχαιολογική υπηρεσία, ενώ οι έρευνες που έχουν γίνει στον χώρο, είναι ελάχιστες.
Γεγονός όμως είναι πως ο αρχαίος αυτός ναός ξεχωρίζει για τρεις τουλάχιστον λόγους: (1) η ναοδομία του είναι αυτή που ακολούθησαν αργότερα οι Χριστιανοί για τις δικές τους εκκλησίες – λεπτομέρεια που αλλάζει τα πάντα στην ιστορία της δυτικής θρησκευτικής αρχιτεκτονικής, (2) το μέρος εγκαταλείφτηκε από τους Νεοπυθαγόρειους το 52, μετά το διάταγμα του αυτοκράτορα Κλαύδιου που εξόρισε τους μύστες του Πυθαγόρα από την Ιταλία, με αποτέλεσμα ο ναός να μείνει ανέπαφος δυο ολόκληρες χιλιετίες, έτσι ώστε (3) ο εσωτερικός διάκοσμος, εκατοντάδες ανάγλυφα με συμβολικό και μυητικό χαρακτήρα, να παραμείνουν εντελώς άθικτα!
Σε μια λοιπόν από τις παραστάσεις αυτές (η ένθετη εικόνα στα αριστερά), διακρίνουμε την φιγούρα ενός ακέφαλου αγγέλου να ίπταται, κρατώντας στα χέρια του λουλούδια. Σύμφωνα με τους ειδικούς, η εικόνα αυτή δείχνει την αναγνώριση του θεϊκού μέσα στον άνθρωπο, γνώση που τον εξυψώνει, θυμίζοντας έτσι τον μύθο για την ανάληψη της Ψυχής από τον Έρωτα (βλ. εδώ), όπως επίσης και τον λεγόμενο Ακέφαλο Οσορόννωφρι από την προκαταρκτική επίκληση της Goetia…

Ακολουθώντας την φιλοσοφία του Αμπραμέλιν, που θέλει ο μάγος προτού έρθει σε επαφή με τις δαιμονικές δυνάμεις, να έρθει πρώτα σε γνώση και επικοινωνία με τον Άγιο Φύλακα Άγγελο του, το 1904, ο Άλιστερ Κρόουλυ θα προσθέσει ένα σύντομο τελετουργικό επίκλησης στον Άγγελο αυτό, στην μετάφραση του MacGregor Mathers από την Σολωμονική Goetia.
To κείμενο βέβαια δεν έχει σχέση με την γριμοριακή παράδοση αφού είναι εξορκισμός που βρίσκουμε στην συλλογή των Ελληνικών Μαγικών Παπύρων. Για την ακρίβεια, δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά το 1852 προκαλώντας αργότερα το ενδιαφέρον των μελών του Ερμητικού Τάγματος της Χρυσής Αυγής, και πιο συγκεκριμένα του Allan Bennett, που το 1899, δίδαξε στον Κρόουλυ το τελετουργικό.
Βέβαια, το αρχαίο κείμενο διαφέρει σε πολλά σημεία από την νεώτερη εκδοχή του. Στο πρωτότυπο, ο μάγος ξορκίζει το πνεύμα που έχει καταλάβει ένα άτομο. Αντίθετα, το κείμενο του 1904, ο μάγος επικαλείται μια οντότητα στην οποία υποτάσσονται όλες οι δυνάμεις, αρνητικές και θετικές.
Ποιος όμως είναι αυτός, ο ακέφαλος άγγελος Οσορόννωφρις;

«Σε καλώ, τον ακέφαλον, τον κτίσαντα γην και ουρανόν, τον κτίσαντα νύκτα και ημέραν, σε τον κτίσαντα φως και σκότος. Συ ει Οσορόννωφρις, ον ουδείς είδε πώποτε…» με τα λόγια αυτά ξεκινάει το μαγικό, στο ελληνικό χειρόγραφο – μόνο που στην αγγλική εκδοχή η λέξη ακέφαλον (αριθμ. αξία 677) αλλάζει σε αγέννητος (bornless one). Γιατί συμβαίνει αυτό;
Το 1921, ο Κρόουλυ θα επεξεργαστεί εκ νέου το τελετουργικό, συνθέτοντας αυτή την φορά το Liber Samekh, το οποίο και αναλύει βήμα προς βήμα στο Ars Congressus Cum Daemone. Από τα σχόλια εκεί, μαθαίνουμε πως ο αγέννητος Άγγελος ταυτίζεται με το Αιν Σοφ και το Κέθερ που είναι οι αρχές όλων των καμπαλιστικών εκπορεύσεων. Στην συνέχεια, γίνεται λόγος για την δημιουργική δράση του Αγγέλου, ο οποίος δια μέσου της προβολής, φτάνει σε επίγνωση του εαυτού του. Και το κατορθώνει αυτό μέσα από τρία ζευγάρια αντιθέτων: 1) το αμετάβλητο και το μεταβλητό, 2) το ανεκδήλωτο και το εκδηλωμένο, και 3) το ακίνητο και το κινούμενο ή πιο συνοπτικά, το Αρνητικό και το Θετικό σε σχέση με την Ύλη, τον Νου, και την Κίνηση.
Όσον αφορά δεν το όνομα Οσορόννωφρις (αριθμ. αξία 2220), προέρχεται από τα Αιγυπτιακά Wsir Wn-nfr που είναι ένα από τα επίθετα του θεού Όσιρι, το (ον)νωφρις, και σημαίνει «Όσιρις το Όμορφο Ον». Ο Κρόουλυ βέβαια το μεταφράζει ελαφρώς διαφορετικά, ως Asar-Un-Nefer που σημαίνει «o εαυτός μου που γίνεται τέλειος» θυμίζοντας σε μεγάλο βαθμό εδώ τον όρο που χρησιμοποιούν οι μύστες του Σουφισμού για τον Άγιο Φύλακα Άγγελο – «η τέλεια φύση».
Και κάπου εδώ φυσικά, προκύπτει μια εξαιρετική διαφορά, ανάμεσα στα πιστεύω του Παλαιού Αιώνα, και στην κατανόηση του τρέχοντος…

Όπως εξηγεί και ο Israel Regardie στο The Golden Dawn, ο Ιεροφάντης ταυτίζεται με τον Όσιρι (Ον)νώφρι, ο οποίος δοκιμάζετε, βασανίζετε, πεθάνει και ανασταίνετε. Έτσι, κατά την μύηση του Νεόφυτου, το άτομο συμμετέχει σ’ αυτό το δράμα, κατάσταση η οποία αλλάζει ριζικά με την αυγή του Αιώνα του Παιδιού που σηματοδοτήθηκε από την παράδοση του Βιβλίου του Νόμου, το 1904.
Σήμερα πλέον, ο Ιεροφάντης είναι ο Ώρος (Liber Al Ι:49), όπως επίσης και ο μυούμενος είναι επίσης το παιδί Ώρος. Η φόρμουλα λοιπόν της μύησης του Ώρου, δεν είναι αυτή του ανθρώπου δια μέσου του θανάτου, αλλά του παιδιού που ενηλικιώνεται.
Όσον αφορά δε τον Άγιο Φύλακα Άγγελο Οσορόννωφρι, το όνομα του, γράφει ο Κρόουλυ, μπορεί πια να αντικατασταθεί από αυτό του Ra-Hoor-Khuit, το παιδί της Θελημικής Θεολογίας, μέχρι ωσότου ο μάγος να γνωρίσει το όνομα του προσωπικού του Αγγέλου. Και ο Άγιος Φύλακας Άγγελος αυτός, είναι η Ασυνείδητη Οντότητα Εαυτός, όχι ο Ανώτερος Εαυτός όπως συχνά λένε διάφοροι, αλλά ο Αληθινός Εαυτός (The Law is For All, c II:65).

Σημείωση: Διαβάστε περισσότερα για το μυστήριο της κομμένης κεφαλής, στο άρθρο μου Το Μυστήριο της Ανθρωποθυσίας στην Αρχαία Ελλάδα και το Κομμένο Κεφάλι του Ορφέα, στο περιοδικό mystery τεύχος 77, όπως επίσης για την παράξενη υπόγεια εκκλησία των Νεοπυθαγορείων, στο συλλογικό βιβλίο των εκδόσεων Αρχέτυπο, Παράξενοι Ιεροί Τόποι.