Το Παρών και το Μέλλον του Παράξενου

01/09/11 by Γιώργος Ιωαννίδης

Μια συνέντευξη του Γιώργου Ιωαννίδη στον Μηνά Παπαγεωργίου, αρχισυντάκτη του περιοδικού Φαινόμενα (τ. 2, 2010).

Κύριε Ιωαννίδη, λέγετε πως εν έτη 2010 το Παράξενο πεθαίνει, πως παραφυσικά φαινόμενα αναφέρονται ολοένα και λιγότερο, ενώ οι σύγχρονες επιστημονικές έρευνες κατορθώνουν να απαντήσουν πειστικά πλέον, πολλά από τα μέχρι πρόσφατα αναπάντητα ερωτήματα του Παράξενου. Ποια είναι η γνώμη σας για όλα αυτά;

Είναι γεγονός πως σήμερα το Παράξενο περνάει ένα δικό του είδος κρίσης, αν και προσωπικά θα προτιμούσα τον όρο «κρίσιμη μεταβατική καμπή».

Μεταβατική ως προς τι όμως;

Μα ως προς την καλύτερη και ουσιαστικότερη κατανόηση του σύμπαντος φυσικά!

Τι θέλετε να πείτε μ’ αυτό;

Θέλω να πω ότι, όπως είπες και εσύ, ναι μεν η επιστήμη μπορεί πλέον να εξηγεί μέρος των φαινομένων που μέχρι πρόσφατα ορίζαμε ως δυσεξήγητα, ταυτόχρονα όμως, έρχεται να επιβεβαιώσει πως κάτι πραγματικά πολύ μυστηριώδες συμβαίνει εκεί έξω.

Θα θέλατε να μας δώσετε κάποια παραδείγματα;

Ασφαλώς! Το πιο πρόσφατο παράδειγμα είναι η επιστημονική εργασία της Barrie Colvin από τη Βρετανική Εταιρεία Ψυχικών Ερευνών η οποία με ειδικό εξοπλισμό, επιβεβαίωσε πως οι ήχοι των ψυχοκινητικών φαινομένων που εκδηλώθηκαν στην περίφημη περίπτωση του Poltergeist στο Enfield του Λονδίνου το 1977 είχαν ανεξήγητη προέλευση.

Αρκετά χρόνια νωρίτερα, ο Dr. J.B. Rhine είχε κατορθώσει να πιστοποιήσει το φαινόμενο ESP, ενώ δεκάδες άλλοι καθηγητές και πανεπιστημιακά εργαστήρια εργάζονται σήμερα σε διάφορους τομείς του δυσεξήγητου όπως είναι τα στοιχειώματα, οι ψυχικές επαφές και φυσικά το άλλο μεγάλο θέμα, το περιθανάτιο αίνιγμα.

Αντίθετα λοιπόν από οποιαδήποτε άλλη εποχή, ο ακαδημαϊκός κόσμος σήμερα δεν χλευάζει, αλλά ασχολείται συστηματικά με τα φαινόμενα του μυστηρίου, επιβεβαιώνοντας πολλές φορές πως πίσω από αυτά κρύβονται παράγοντες και δυνάμεις που αγνοούμε ακόμη.

Με ποιο τρόπο όμως μπορεί η έρευνα του Παράξενου να βοηθήσει την ανθρωπότητα να γνωρίσει καλύτερα το σύμπαν;

Μπορεί διότι στην προσπάθεια μας να κατανοήσουμε τις εξαιρέσεις των «φυσικών» κανόνων, μαθαίνουμε να σκεφτόμαστε ολιστικά και με βάση τις πιθανότητες, γεγονός που μας οδηγεί σε συμπεράσματα που ουσιαστικά είναι κλεφτές ματιές πίσω από το περιοριστικό πέπλο της εικόνας του στατικού και μηχανιστικού σύμπαντος που μονοπωλεί αυτή την στιγμή στο μυαλό μας!

Τα αλλόκοτα φαινόμενα βλέπεις, σκιαγραφούν ένα διαφορετικό μοντέλο για τον κόσμο στον οποίο βρισκόμαστε. Μας υποδεικνύουν μια πραγματικότητα με κβαντικές διαστάσεις και συμπεριφορές – και γι’ αυτό ακριβώς τον λόγο η παραδοξολογία πέρα από την (γραφική συχνά το ομολογώ) δράση της να αναλύει φαινόμενα τύπου UFOs, οπτασίες νεκρών, παραψυχικές εμπειρίες, είναι κατά βάση μια ανθρωπολογική και κοσμολογική επιστήμη που συνδράμει επάξια σε όλους τους τομείς των σύγχρονων κλάδων γνωσιολογίας του σύμπαντος.

Εντυπωσιακό! Στην αρχή όμως είπατε πως το Παράξενο βαδίζει μια περίοδο κρίσης.

Ακριβώς… και εδώ τα πράγματα γίνονται κάπως πολύπλοκα. Καταρχήν πρέπει να ξεκαθαρίσω πως τα παραφυσικά φαινόμενα είναι ανεξάρτητα από την ποσότητα και την ποιότητα των άρθρων που κυκλοφορούν στα διάφορα εξειδικευμένα περιοδικά και sites.

Παράδοξα φαινόμενα συνέβαιναν από πάντα και για πάντα θα συμβαίνουν – αντίθετα, ο αριθμός των περιοδικών (και των ιστοσελίδων) όπως και το βάρος των τίτλων τους μπορεί να διαφέρει ή για να είμαι πιο σωστός, ακολουθεί περισσότερο τους ρυθμούς και τις ανάγκες της αγοράς, παρά την παραδοξολογική συχνότητα!

Βέβαια, αυτό δεν σημαίνει πως τα περιοδικά, οι εφημερίδες και οι bloggers ψεύδονται… απλά πιο συχνά επικρατεί ο ζήλος παρά η ψυχραιμία κατά την παρουσίαση και την ανάλυση αυτών των θεμάτων!

Όπως και να έχει, αυτή η «ανάμιξη» του ανθρώπινου στοιχείου δεν είναι τυχαία. Προσέξτε γιατί: υπάρχουν δυο λόγοι για τους οποίους τα παράξενα φαινόμενα είναι αληθινά τόσο παράξενα. Ο ένας είναι η ανθρώπινη παρέμβαση – βλέπετε, όταν το Παράξενο δεν γίνεται απλά μια ακόμη ευκαιρία φυγής από την καθημερινότητα, αποτελεί προβολή της ψυχοπάθειας μας.

Κάπως έτσι μπορούμε να ερμηνεύσουμε το φαινόμενο των ξωτικών και των εξωγήινων που απαγάγουν παιδιά και ενήλικες με (συνήθως) καταπιεσμένες ή/και ανεκδήλωτες ορμές, προβλήματα στην κοινωνική τους ζωή και ποικίλες άλλες νευρώσεις, αλλά και το φαινόμενο των Ανδρών με τα Μαύρα (men in black) ή τις εμφανίσεις των αθόρυβων μαύρων ελικοπτέρων, αλλά και γιατί όχι, το εναέριο φαινόμενο των ψεκασμών (chemtrails) που υποδεικνύουν μια παρανοϊκή σκέψη και ψυχοπάθεια.

Υπό αυτή την οπτική, τα παραφυσικά φαινόμενα, ανεξάρτητα από το αν και σε ποιο βαθμό συμβαίνουν, είναι σύμβολα του ανθρώπινου ψυχισμού, παραστάσεις αυτών που κρύβουμε μέσα μας. Όταν εμείς φοβόμαστε, τείνουν να γίνουν τρομαχτικά. Όταν είμαστε ανήσυχοι, παρουσιάζουν έξαρση, ενώ όταν επικρατεί εσωτερική γαλήνη, περιορίζονται!

Επομένως, τι συμβαίνει σήμερα;

Εκ πρώτης όψεως τα παράδοξα φαινόμενα έχουν μειωθεί σε ρυθμό και ένταση. Αυτό συμβαίνει γιατί η προσοχή των media αλλά και μιας μεγάλης μερίδας του κόσμου, έχει στραφεί σε άλλα περισσότερο επίγεια θέματα – έχουμε σταματήσει να κοιτάζουμε τον ουρανό, άλλωστε τα φώτα της πόλης θολώνουν τον ορίζοντα και οι ίδιοι ήμαστε τόσο ζαλισμένοι από το καθημερινό τρέξιμο!

Από την άλλη, ο κινηματογράφος και οι τηλεοπτικές σειρές ναι μεν μας εκθέτουν επαναλαμβανόμενα στο Παράξενο αλλά το κάνουν μέσα σ’ ένα διαφορετικό, πιο φαντασμαγορικό πλαίσιο! Μπορεί δηλαδή να βλέπουμε στην μεγάλη (και μικρή) οθόνη πιο συχνά εξωγήινους, αλλά σπάνια εντάσσονται σε ρεαλιστικά πλαίσια με τα οποία μπορεί ο θεατής να ταυτιστεί και στην συνέχεια να μεταφέρει στην καθημερινότητα του.

Εξαίρεση αποτελεί η φαντασματολογία που αυτή την στιγμή γνωρίζει τεράστια ακμή σε Αμερική και Βρετανία, ενώ είμαι βέβαιος πως στα επόμενα χρόνια θα φτάσει και εδώ. Αναφέρομαι φυσικά στις ατελείωτες εκπομπές ghost hunting που συνδυάζουν το tv drama με το ντοκιμαντέρ.

Μονάχα εκ πρώτης όψεως όμως είπατε πως συμβαίνει αυτό!

Ακριβώς, διότι όσοι ασχολούνται πραγματικά και ψάχνουν πίσω από τους πρωτοσέλιδους τίτλους των εφημερίδων (και όχι μόνο), θα δούνε πως το κύμα εμφανίσεων δεν έχει σταματήσει καθόλου. Ας πάρουμε για παράδειγμα τα εναέρια φαινόμενα – λίγο μετά το 2000 υπήρξε μια σοβαρή πτώση, όμως τα τελευταία δυο χρόνια επανήλθαν δριμύτερα. Από την γαλάζια σπείρα που εμφανίστηκε σε Σουηδία, Κίνα και Αυστραλία μέχρι το προ μηνών μεγάλο τριγωνικό UFO πάνω από την Μόσχα και την πιο πρόσφατη βροχή από σταγόνες φωτός στην Κίνα, ο ουρανός του βόρειου ημισφαιρίου έχει γεμίσει ξανά από φαινόμενα που αψηφούν οποιαδήποτε λογική απάντηση.

Αν όπως είπα νωρίτερα το Παράξενο είναι ένα σύμβολο του εαυτού μας, τότε ασφαλώς η έντονη δράση που παρατηρείτε τελευταία πρέπει να σχετίζεται με την υπάρχουσα κοινωνικό-οικονομική κρίση!

Επειδή δηλαδή επικρατεί μια γενικότερη ανασφάλεια, ο κόσμος «βλέπει» παντού σημεία και τέρατα.

Και όχι μόνο γι’ αυτό! Η θέαση μια εναέριας (ή και άλλου τύπου) ανωμαλίας σε κάνει να νιώθεις ξεχωριστός. Είναι λες και ολόκληρο το σύμπαν έστρεψε το πρόσωπο του επάνω σου, σε επέλεξε από τα εκατομμύρια των εκατομμυρίων για να γίνει μάρτυρας μιας μοναδικής στιγμής. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε που οι περισσότεροι που βιώνουν κάτι το αλλοκοσμικό στην συνέχεια αλλάζουν τον τρόπο ζωής τους – η εμπειρία τους, τους πρόσφερε νόημα και καινούργια ταυτότητα. Πλέον είναι αυτοί που είδαν, που ξέρουν!

Λέτε λοιπόν πως παράξενα φαινόμενα συμβαίνουν κανονικά, και σε ορισμένες περιοχές ή χρονικές στιγμές, συμβαίνουν με μεγαλύτερη ένταση λόγο των κοινωνικών συνθηκών.

Ακριβώς έτσι!

Εφόσον λοιπόν το Παράξενο είναι καθρέπτης της ανθρώπινης ψυχής, τότε οι σύγχρονες εκδηλώσεις τι μαρτυράνε για την ψυχολογία του κόσμου; Και αν θέλετε μιλήστε μας πιο ειδικά για την Ελλάδα.

Εύστοχη παρατήρηση! Δεν είναι εύκολο να βγάλεις εδώ ένα ασφαλές συμπέρασμα. Πιστεύω όμως πως ο κόσμος θέλει να μάθει αν μπορεί να ξεφύγει από την υπάρχουσα κατάσταση. Η τεράστια αύξηση στον αριθμό των μέντιουμ και του ghost hunting δείχνει πως ο άνθρωπος έχει ανάγκη την ελπίδα του επέκεινα. Χρειάζεται δηλαδή ένα μεταφυσικό στήριγμα. Από την άλλη πλευρά, τα εναέρια φαινόμενα δείχνουν μια έντονη παρανοϊκή προδιάθεση καθώς κύματα φόβου προξενούν οι ποικίλες αναφορές για αεροψεκασμούς, σύννεφα που σχηματίζουν δίνες και άλλα σχετικά. Τέλος, η ακμή των περιστατικών channeling ενισχύουν αυτό που είπα νωρίτερα, περί επιθυμίας φυγής και εξόδου από την φυλακή που μας έχτισαν – αυτή με λίγα λόγια είναι η αίσθηση που επικρατεί τόσο στην mainstream συνομοσιολογία όσο και στον ψυχισμό των περισσοτέρων ανθρώπων που ασχολούνται με τον έναν ή με τον άλλο τρόπο, με το Παράξενο.

Όσον αφορά τους Έλληνες. Αντίθετα με τους γείτονες μας, εναέρια φαινόμενα στην χώρα μας αναφέρονται πολύ σπανιότερα. Αυτά που καταγράφονται περισσότερο όμως, είναι ψυχικές εμπειρίες (π.χ. προφητικά όνειρα, αστρική προβολή), εμφανίσεις (π.χ. άγιοι, φαντάσματα) και άλλοι τύποι παραψυχικών φαινομένων, κατάστασης δηλαδή που δηλώνουν εσωστρέφεια και ατομικότητα παρά κοσμικότητα και μαζικότητα. Και η αλήθεια είναι αυτή, πως είμαστε αρκετά κλειστός λαός που δύσκολα εμπιστεύεται να μοιραστεί τα βιώματα του, όχι βέβαια πως είναι αυτό κακό, απλά δημιουργεί προβλήματα στην συλλογή δεδομένων από τους ερευνητές…

Κλείνοντας θα ήθελα να μου πείτε τον δεύτερο λόγο που κάνουν τα παράξενα φαινόμενα, πραγματικά παράξενα!

Ο δεύτερος λόγος είναι η ποιότητα των φαινομένων αυτή καθέ αυτή. Είναι εντελώς διαφορετικό να διαβάζεις ή να σου εξιστορούν ένα παραφυσικό φαινόμενο από το να το βιώνεις ο ίδιος. Τις περισσότερες φορές οι επεξηγηματικές θεωρίες προκύπτουν από ερευνητές που δεν έζησαν το περιστατικό που κατόπιν αξιολογούν. Όταν είναι παρών όμως στην εξέλιξη του, τότε πολύ συχνά αδυνατούν να καταθέσουν μια λογική ερμηνεία για το τι συμβαίνει.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η ερευνητική δουλειά του John Keel, αλλά και πολλών ακόμη μελετητών που βρέθηκαν «μέσα στο μάτι του κυκλώνα».

Δεν είναι τυχαίο λοιπόν που τα παράξενα φαινόμενα προκαλούν τον θαυμασμό μας, αφού αψηφούν σε βάθος ότι θεωρούμε δεδομένο για το σύμπαν. Γι’ αυτό και είναι εξαιρετικά αναγκαίο να αναθεωρήσουμε πρώτα τον τρόπο σκέψη μας και έπειτα τις φυσικές μας εξισώσεις αν θέλουμε πραγματικά να τα κατανοήσουμε.

Δεν αμφιβάλω καθόλου όμως πως αυτό θα επιτευχθεί μια μέρα. Και τότε όχι μόνο θα γνωρίζουμε περισσότερα για τις άλλες διαστάσεις και τους εκεί ενοίκους, αλλά θα έχουμε κατορθώσει να διευρύνουμε την συνείδηση μας σ’ ένα πρωτόγνωρο βαθμό εφικτό μέχρι σήμερα μονάχα στα σενάρια επιστημονικής φαντασίας.

Το Παράξενο είναι ένα ανοιχτό παράθυρο σ’ ένα νέο εκπληκτικό κόσμο. Αν σήμερα λοιπόν καταγράφετε μια κάποια κρίση σ’ αυτό, δεν πρόκειται για ένδειξη παρακμής αλλά για σημάδι πως κάτι αληθινά σημαντικό συμβαίνει, ίσως μια κάποια επερχόμενη αλλαγή στην οποία μετέχει ολόκληρη η ανθρωπότητα.